HET MAG VAN MADONNA!
Rolmodellen als vrouwelijke leiders
Zomaar 3 citaten uit zomaar een Volkskrant: (3-
1. Ondernemer Erik de Vlieger over het financiele paradijs van vóór de economische crisis: "Ik heb in mijn jaren in het vastgoed heel wat huwelijken zien sneuvelen. De eerste vrouwen werden ingeruild voor jongere exemplaren. Dat krijg je, want iedereen werd opgetild door al dat geld. In de wereld van glitter en glamour kon een vrouw in een bloemetjesjurk natuurlijk niet meekomen."
2. Ex-
3. Interieurstyliste Amanda Zeegers over single zijn en haar oerdrift om moeder te
willen worden. "Ik kreeg een artikel in handen over homo's met een kinderwens. Ik
ging naar een bijeenkomst (...) en sprak erover met mijn beste vrienden. Zij grinnikte:
"Wie kennen we?" Haar vrienden Dennis en Roland, al lang samen en getrouwd, bleken
een kinderwens te hebben. Ik wil geen co-
De rolverdeling tussen mannen en vrouwen is, sinds ik een halve eeuw geleden werd geboren, razendsnel en radicaal veranderd. Dankzij de feministische beweging en dankzij een ongekende medische revolutie: de anticonceptie pil. Vrouwen van nu kunnen zich niet eens meer voorstellen dat mijn oma nog een handtekening van opa nodig had als ze een stofzuiger wilde kopen. Maar overzichtelijker is het er niet op geworden. In mijn drie citaten zie je hoe verschillende vrouwbeelden in 2013 over elkaar heen buitelen.
Bij sommige mensen zitten oude stereotypen, zoals het cliché van de Hoer en de Heilige
Maagd, nog diep in het DNA. Erik de Vlieger praat over vrouwen als volstrekt inwisselbare
accessoires. Koopwaar. De voormalige voetbal hooligan heeft weemoed naar de Goede
Moeder, die haar kinderen op het rechte pad houdt, door er altijd voor hen te zijn.
Wil mama ook eens werken, dan is de samenleving overgeleverd aan de wreedste vorm
van barbarij. Tenslotte is er de moderne vrouw die vindt dat ze alles uit het leven
moet kunnen halen wat erin zit. In haar maakbare wereld moet je een kind kunnen krijgen
met 2 vaders die wel betrokken willen zijn, maar geen co-
In deze wereld vol verandering en variatie nemen vrouwen ook steeds vaker de leiding
in bedrijven en organisaties. Aan mannen die hen al dan niet bewust beschouwen als
lustobject of mama-
Hoe kunnen jonge studentes met ambitie op het gebied van leiderschap zich nu voorbereiden op hun professionele en persoonlijke toekomst?
Wie willen zij en wie mogen zij straks zijn?
Ik denk dat we, voordat we aan nieuwe patronen kunnen gaan denken, zouden kunnen beginnen met het kijken naar rolmodellen. Dat zijn geen door de kerk of de politieke partij blauwdrukken van levens, zoals je die vroeger had in de tijd van de zuilen. Rolmodellen kunnen wel fantastische inspiratiebronnen zijn in tijden waarin de meest fundamentele maatschappelijke structuren opnieuw worden uitgevonden. En over een hele tijd kunnen we dan misschien weer eens praten over nieuwe handleidingen en wie weet zelfs een nieuwe, voor die tijd geschikte moraal.
Toen ik nog op school zat, waren schrijfsters, denkers en filosofen belangrijke rolmodellen voor vrouwen. De Franse Simone de Beauvoir, de Amerikaanse Angela Davis en de Nederlandse Anja Meulenbelt bijvoorbeeld. Overal zag je haar boek “De schaamte voorbij” liggen. Ik wist niet precies waar het over ging, maar ik voelde wel dat de auteur een hele generatie vrouwen in haar greep had. Het persoonlijke was politiek, en feminste nog geen scheldwoord! Maar al die kritische analyses waren voor jonge vrouwen niet altijd aantrekkelijk. Later, toen ik al studeerde, ontstond er een heel nieuw vrouwtype. Geen volgzaam wezentje, maar ook geen boze intellectueel:
Madonna maakte haar opwachting! Eigenzinnig, bloedmooi, creatief, vrolijk, talentvol
en zakelijk. Geinspireerd op Marilyn Monroe, maar niet van plan om zelf waar dan
ook slachtoffer van te worden. Girls just wanna have fun, werd de nieuwe, sexy leuze.
Vrouwen gingen hun eigen geld verdienen. Vrouwenvriendschappen werden thema’s in
films en boeken. Trendwatcher Faith Popcorn voorspelde grote economische successen
aan bedrijven die de vrouwenmarkt wisten te veroveren. En ze kreeg gelijk. Aanvankelijk
waren films als The first Wives Club -
Was Bridget nog braaf op zoek naar de man van haar leven, in Sex and the City experimenteerden 4 New Yorkse vriendinnen met seks, zoals vroeger alleen mannen met macht hadden gedurfd. Wie zou niet een avondje uit willen op Manhattan met Carrie Bradshaw en haar vriendinnen in hun fabuleuze garderobe? En wie zou het in zijn hoofd halen om hen voor hoer of slet uit te maken? Weer een stereotype gesneuveld! Daarna werden vrouwenseries op TV geheid kaskrakers:
Desperate Houswives, Gooische Vrouwen en de nieuwe serie Girls volgden.
Intussen veranderden de werkelijke machtsverhoudingen maar mondjesmaat. Al stijgt het opleidingsniveau van vrouwen nog zo snel, in de directiekamers van ons land zijn vrouwen ondervertegenwoordigd, van gelijke beloning is nog geen sprake en uit alle statistieken blijkt dat het aantal zorgtaken dat mannen op zich nemen ver onderdoet voor dat van vrouwen. Vooral als vrouwen moeders worden. Mannen helpen natuurlijk vaker dan hun eigen vaders deden. Maar vraag het de gemiddelde moeder en ze kan je geduldig het verschil tussen meehelpen en eerlijk verdelen uitleggen.
Een ding is natuurlijk nog steeds nauwelijks maakbaar: het krijgen van kinderen.
Al zie je ook daar veranderingen in komen. Zie mijn derde citaat uit de Volkrant.
En ook op het gebied van de voortplanting lopen onze rolmodellen weer in de avant
garde. SATC actrice Sarah Jessica Parker heeft haar zwangerschap bijvoorbeeld ge-
Maar voor de meeste vrouwen blijft het moederschap, juist nu, die overweldigend mooie en moeilijke taak waar je op geen enkele manier op bent voorbereid. Vroeger hielpen meisjes hun moeders of grote zussen nog met het zorgen voor babies. De carrierevrouen van nu hebben vaak nog nooit een luier verschoond als ze hun eerste kind krijgen. En, nuffig als we zijn geworden, in onze vooruitstrevendheid keken we vaak een beetje neer op huismoeders. Wat deden die toch in godsnaam de hele dag? Toen we zelf kinderen kregen, snapten we het meteen. Alsof we de eerste moeders van de wereld waren, ontdekten we met een schok wat moederschap doet met je gevoelens, je lichaam, je verhouding tot je man, je seksuele leven... zelfs je schoenmaat! En al zijn er tegenwoordig vaatwassers, wasmachines en magnetrons om ons leven te vergemakkelijken, er kwamen ook een heleboek eisen bij. Er dient biologisch te worden gegeten, liefst volgens Jamie en Nigella. Het afval moet milieuvriendelijk worden gescheiden. Je huis moet er uit zien alsof er ieder moment een fotograaf van een woontijdschrift kan langs komen. Om interessant te blijven, moeten we ons sociale en culturele leven up to date houden. We moeten er uitzien als seksgodinnen, maar bescheiden blijven in gesprekken met onze schoonfamilie en de vrienden van onze man.
Dat kan toch niemand allemaal? Toch wel. En daar is ze weer: Madonna.
Nog steeds even spannend en onafhankelijk. Topslank en fit op haar 55e, moeder van 4 kinderen met een piepjonge minnaar. Intussen schrijft ze ook nog echt leuke kinderboeken schrijven, is ze steenrijk en blijft ze aan de wereldtop. Maar tegenwoordig hoor ik geen enkele vrouw meer vertellen dat ze zich aan Madonna spiegelt. Onze voormalige heldin werd een tikje bedreigend, in plaats van inspirererend. Het mag van Madonna, werd het moet van Madonna. Want als zij ons voorbeeld was, moesten we dit toch ook allemaal naleven. Maar hier houdt onze levenskunst op!
Daarom kiezen we in 2013 massaal voor nieuwe rolmodellen die ons gerust stellen over onszelf. De menselijke maat is het hoogste goed geworden.
Lady Gaga begrijpt onze tijdgeest als geen ander en toont snapshots van haar cellulitis
om haar “Monster” fans gerust te stellen: ze zijn goed genoeg zoals ze zijn, perfectie
is voor een andere planeet. De hele culturele wereld omarmde recentelijk de Deens
TV-
De definitie van leiderschap op Wikepedia luidt:
Leiderschap is een proces waarbij een individu een groep van individuen beïnvloedt om een bepaald doel te bereiken.
Wat ik de jonge studentes van vandaag zou willen aanraden is dit: maak een moodboard, poster, geheim schrift of Facebookpagina met jouw eigen rolmodellen. Ga overal op zoek naar vrouwen die jou het heilige vuur inblazen. Niet alleen de media. Vind ook boeiende vrouwen in de geschiedenis, de wetenschap, de literatuur, de zakenwereld, de sportwereld, de opera, de schilderkunst. En pluk overal interessante mannelijke rolmodellen vandaan. Maak dan een paar lijsten voor jezelf. Schrijf op waarom je deze mensen bewondert. Wat vind je mooi, ontroerend, waarachtig, slim, grappig, dapper en leerzaam aan hun leven en werk? Bedenk in moeilijke situaties in je eigen hoe jouw favoriete rolmodel het probleem zou hebben opgelost. Laat je onbeschaamd beïnvloeden door deze zelf gekozen virtuele leiders. Jat, imiteer en experimenteer naar hartelust. En hang de volgende zin boven je bed: UITPROBEREN MOET, FALEN MAG.
Mijn allergrootste droom tenslotte, is dat ik het leven van mijn eigen 6-
Chazia